Czym jest mięta?
Mówiąc mięta, mamy na myśli grupę kilkunastu gatunków roślin, do których zaliczają się między innymi mięta pieprzowa oraz mięta zielona. Należą one do gatunku Mentha. Rośliny te zyskały swoją popularność między innymi dzięki funkcjom chłodzącym. Można je dodawać do pożywienia zarówno w postaci świeżej, jak i suszonej. Mięta jest popularnym składnikiem wielu produktów spożywczych i napojów. Najczęściej jest wykorzystywana w formie suszonej, do herbatek miętowych, ale niektórzy wykorzystują je by wzbogacić sam swoich sosów, sałatek, deserów czy drinków.
Wykorzystywanie świeżej mięty oraz innych ziół i przypraw podczas gotowania dodaje z jednej strony walory smakowe, z drugiej zaś – redukuje poziom sodu i cukru wzbogacanych dań i potraw.
Historycznie mięta była wykorzystywana w medycynie przez cywilizacje z całego świata. Różne gatunki mięty oferują szereg właściwości przeciwutleniających i inne korzyści dla Twojego zdrowia i długowieczności.
Jakie wartości odżywcze ma mięta? W jakich schorzeniach mięta może być pomocna? Kiedy lepiej ograniczać lub unikać spożywania mięty? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w dalszej części artykułu.
Jakie wartości odżywcze ma mięta?
Mięta zazwyczaj nie jest spożywana w dużych ilościach ze względu na swój intensywny smak. Niemniej jednak, nawet jej niewielkie ilości zawierają wiele wartości odżywczych. Napełniając zaledwie 1/3 szklanki miętą, uzyskasz: 1 gram błonnika, 12% dziennej rekomendowanej dawki witaminy A, 9% dziennej rekomendowanej dawki żelaza, 8% dziennej rekomendowanej dawki manganu oraz 4% rekomendowanej dawki kwasu foliowego, czyli witaminy B9. Co ciekawe, przy tak dużej ilości substancji prozdrowotnych, wskazana dawka zawiera jedynie 6 kalorii.
Z drugiej zaś strony… do jakich dań możesz wykorzystać 1/3 szklanki mięty? Standardem jest zdobienie deserów czy drinków jednym lub kilkoma listkami. Tego typu dawkę możesz jednak wykorzystać chociażby w pewnych przepisach sałatkowych. Poza tym, że mięta jest szczególnie dobrze przyswajalnym źródłem witamy A, zawiera w sobie także liczne przeciwutleniacze. Szczególnie, gdy porównasz ją z innymi ziołami i przyprawami. Przeciwutleniacze natomiast, jak może pamiętasz, pomagają chronić Twoje ciało przed stresem oksydacyjnym, rodzajem uszkodzenia komórek spowodowanego przez wolne rodniki, które mogą prowadzić chociażby do chorób nowotworowych.
W jakich schorzeniach mięta może być pomocna?
Zapewne znasz najpopularniejsze wskazanie do stosowania mięty. Jest nim nieświeży oddech, przy którym pierwszą rzeczą, po którą sięga większość populacji jest guma do żucia o smaku miętowym lub cukierki miętowe. Jeśli na następny raz pomyślisz o takim jej zastosowaniu, zalecam zapoznać się z etykietą stosowanego „specyfiku”. Niestety, znajdziesz w niej chyba same, bardzo niekorzystne dla zdrowia (poza miętą) składniki.
Co ciekawe, zastosowanie rozmaitych form mięty (olejku, żelu lub wody z miętą) może redukować ból związany z karmieniem piersią (Melli i in. 2007).
Do najpopularniejszych, potwierdzonych naukowo korzyści zdrowotnych stosowania mięty zaliczamy pomoc w problemach układu pokarmowego, redukcji objawów przeziębienia czy poprawie funkcjonowania mózgu. Należy również pamiętać o wysokiej zawartości witaminy A, która ma kluczowy wpływ dla zdrowia oczu.
Mięta a problemy układu pokarmowego
Najbardziej udokumentowaną korzyścią ze stosowania mięty jest jej zdolność do łagodzenia problemów trawiennych, takich jak rozstrój żołądka czy niestrawność. Jest ona również skutecznym wsparciem w przypadku pojawienia się zespołu jelita drażliwego, uciążliwego schorzenia objawiającego się bólami brzucha, gazami czy wzdęciami. Według przeprowadzonych badań, stosowanie olejku miętowego z posiłkami, może złagodzić niestrawność w związku z jego działaniem wspierającym przepływanie pokarmu przez układ trawienny (Inamori i in. 2007, Dalvi i in. 1991).
Leczenie zespołu jelita drażliwego (IBS) obejmuje zmianę diety i przyjmowanie leków. Badania pokazują, że przyjmowanie ziołowego środka, jakim jest olejek miętowy może również być pomocne w walce z chorobą. Zawiera on mentol, który pomaga złagodzić objawy IBS poprzez jego działanie rozluźniające na mięśnie przewodu pokarmowego (Hills i Aaronson 1991, Merat i in. 2010). Przegląd dziewięciu badań z udziałem ponad 700 pacjentów z IBS wykazał, że przyjmowanie kapsułek z olejkiem miętowym poprawia objawy IBS znacznie bardziej niż kapsułki placebo (Khanna i in. 2014).
Co istotne, we wszystkich wspomnianych badaniach zastosowano kapsułki olejowe, a nie surowe liście mięty.
Mięta a redukcja objawów przeziębienia
Wiele dostępnych bez recepty specyfików na przeziębienie i grypę zawiera mentol, czyli główny związek zawarty w olejku miętowym. Uważa się, że mentol jest skutecznym środkiem zmniejszającym przekrwienie błony śluzowej nosa. Może on pomóc w przypadku zatkanego nosa, poprawić przepływ powietrza i ułatwić oddychanie.
Co ciekawe, wiele badań pokazuje, że mentol nie ma faktycznego działania zmniejszającego przekrwienie (Eccles i in. 1990, Kenia i in. 2008). Wskazują one na to, że może on w sposób subiektywny poprawiać oddychanie przez nos. Oznacza to, że chociaż mentol nie działa jako środek zmniejszający przekrwienie i obrzęk nozdrzy, może sprawić, że ludzie poczują się tak, jakby lepiej im się oddychało przez nos. W ten sposób, zapewnia pewną ulgę osobom dotkniętym przeziębieniem lub grypą.
Mięta a poprawa funkcjonowania mózgu
Według badań, mięta może zwiększać moc Twojego mózgu. Jest jedno małe ale – mówimy tutaj głównie o inhalacji olejkiem miętowym. Jedno z badań polegające na inhalowaniu przez 5 minut olejkiem miętowym uczestników wskazało, że ma on wpływ na poprawę pamięci (Moss i in. 2008). Olejek miętowy wpływa na czujność, retencję i funkcje poznawcze, co potwierdziło jedno z badań przeprowadzonych na kierowcach. Wśród osób, które wąchały go podczas jazdy, stwierdzono niższy poziom frustracji, niepokoju oraz zmęczenia (Raudenbush i in. 2009).
Kiedy lepiej ograniczać lub unikać spożywania mięty?
Chociaż miętę można z łatwością dodać do wielu potraw, w badaniach wykazujących jej korzyści zdrowotne wykorzystano głównie miętę przyjmowaną w kapsułkach, nakładaną na skórę lub wdychaną w trakcie aromaterapii.
Podobnie jak wiele ziół, mięta może również niekorzystnie wpływać na niektóre osoby. Nie zaleca się jej stosowania u osób z chorobą refluksową przełyku (GERD), w celu złagodzenia problemów trawiennych. Według jednego z ostatnich przeglądów badań (Newberry i Lynch, 2019) mięta działa jako czynnik wywołujący objawy tej choroby.
Ponadto, przyjmowanie olejku miętowego w dużych dawkach może być toksyczne. Konieczne jest przestrzeganie zalecanych dawek olejku miętowego. Czysty mentol może być trujący i nie jest przeznaczony do spożycia wewnętrznego. Powinien być nakładany na skórę, lub pobliską powierzchnię, celem przeprowadzenia inhalacji.
Nigdy nie nakładaj olejku miętowego na twarz niemowlęcia lub małego dziecka, gdyż może to doprowadzić do skurczy hamujących oddychanie.
Bibliografia
https://www.healthline.com/nutrition/mint-benefits
https://www.medicalnewstoday.com/articles/275944#risks
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6702398/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1646142/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1981905/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17442122/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17653649/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18041606/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18435479/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19507027/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24100754/
Tagi: GERD, IBS, mentol, mięta, olejek miętowy
Komentarzy