Czym są bataty?

Bataty, nazywane również słodkimi ziemniakami, to skrobiowe warzywa korzeniowe. Na zewnątrz mają cienką, brązową skórę z kolorowym miąższem, najczęściej w kolorze pomarańczowym, ale znane są też ich odmiany w kolorze białym, fioletowym czy żółtym. Można je konsumować w całości lub obrane, a ich liście również są jadalne. Gotowanie słodkich ziemniaków zmniejsza poziom zawartego w nich beta-karotenu, a jego mniejszą retencję zapewnia ich pieczenie. Dobra wiadomość jest jednak taka, że ​​gotowanie słodkich ziemniaków powinno podnosić zawartość witaminy C.

Jakie są różnice pomiędzy ziemniakami a batatami?

Otóż oba gatunki mogą być nazywane „ziemniakami”, ale tak naprawdę pod względem botanicznym nie są w żaden sposób powiązane. Batat należy do rodziny roślin powojowatych, podczas gdy biały ziemniak należy do rodziny roślin psiankowatych. Jakie wartości odżywcze mają bataty? W jakich schorzeniach bataty mogą być pomocne? Kiedy lepiej ograniczać lub unikać spożywania batatów? Zapraszam do czytania.

 

Jakie wartości odżywcze mają bataty?

Słodkie ziemniaki są bogatym źródłem błonnika. Zawierają także szereg witamin i minerałów – w tym żelaza, wapnia i selenu. Są także dobrym źródłem większości witamin z grupy B i witaminy C. Jedną z ich kluczowych wartości odżywczych jest bogactwo zawartości beta-karotenu, będącego doskonale znanym przeciwutleniaczem, który po spożyciu ulega transformacji w witaminę A. W związku z tym, że doskonale rozpuszcza się ona w tłuszczu, odrobina oliwy z oliwek do batatów zwiększy wchłanianie korzystnego beta-karotenu. Co ciekawe, tylko jeden batat dostarcza Ci 400% Twojego dziennego zapotrzebowania na witaminę A.

 

W jakich schorzeniach bataty mogą być pomocne?

Na świecie nie ma pojedynczych „superżywności”, których wyłączne spożywanie mogłoby zapobiegać poważnym chorobom. Niemniej jednak, wiele czynników poważnych chorób XXI wieku jest związanych z nieodpowiednią dietą. Owoce i warzywa to bogactwo przeciwutleniaczy, czyli związków, które mogą chronić organizm przed uszkodzeniem przez wolne rodniki. Dlatego też, bataty mogą być ciekawym urozmaiceniem Twojej prozdrowotnej diety.

Bataty a choroby nowotworowe

Badania sugerują, że przeciwutleniacze zgromadzone przede wszystkim w skórce słodkich ziemniaków, szczególnie w ich fioletowej odmianie mogą pomóc zmniejszyć proces utleniania, obniżając w ten sposób ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej. Aby uzyskać jak najwięcej składników odżywczych z batatów lepiej ich nie obierać, a jedynie dobrze umyć przed gotowaniem. Badanie przeprowadzone w Azji wykazało również, że diety zawierające wiele warzyw bogatych w witaminę A, w tym liście słodkich ziemniaków, mogą zapewnić potencjalną ochronę przed rakiem płuc.

Bataty a problemy trawienne

Słodkie ziemniaki są bogate w błonnik, który, jak wykazano, promuje zdrowy układ trawienny. Wiele dotychczasowych badań przeprowadzono na zwierzętach, ale wydaje się, że wysoka zawartość fitosteroli w słodkich ziemniakach ma działanie ochronne na układ trawienny i może być ważna w zapobieganiu i leczeniu wrzodów dwunastnicy i żołądka. Schorzeń, które pojawiają się między innymi z powodu częstego używania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak np. ibuprofen, których Polska jest niesamowicie chłonnym rynkiem.

Bataty a zdrowie oczu

Badanie przeprowadzone przez Food & Nutrition Research wykazało, że fioletowe słodkie ziemniaki zawierają antocyjany, będące grupą przeciwutleniaczy działających z korzyścią dla naszych oczu.

Bataty a cukrzyca typu 2

Istnieją pierwsze badania, które wykazały, że umiarkowane spożycie słodkich ziemniaków i ich liści może poprawić regulację poziomu cukru we krwi u osób cierpiących na cukrzycę typu 2. Gotowane bataty mają niski indeks glikemiczny, tak więc nie powinny w znaczący sposób podnosić poziomu cukru we krwi. Póki co, temat wymaga dodatkowych badań, a w przypadku cukrzycy bezpieczniejszym rozwiązaniem będzie redukcja słodkich ziemniaków do minimum.

 

Kiedy lepiej ograniczać lub unikać spożywania batatów?

Słodkie ziemniaki są wspaniałym dodatkiem zbilansowanej diety. Należy jednak mieć na uwadze, że zawierają one szczawiany, które wiążą wapń i inne minerały. Nadmiar szczawianów w diecie może powodować kamienie nerkowe, dlatego warto zadbać o umiar. Szczególnie, jeśli masz już zdiagnozowaną kamicę nerkową lub istnieje u Ciebie duże ryzyko jej rozwoju. Ponadto bataty są wątpliwym wsparciem przy kuracjach przeciwgrzybiczych.

 

Bibliografia

https://www.bbcgoodfood.com/howto/guide/health-benefits-sweet-potato

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17704030

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23097339

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24393738

https://www.webmd.com/food-recipes/benefits-sweet-potatoes#2

Tagi: bataty, słodkie ziemniaki, warzywa, ziemniaki