Czym jest czosnek?

Czosnek jest jednym z największych bohaterów w świecie odporności, ze względu na liczne właściwości przeciwdrobnoustrojowe oraz przeciwwirusowe. Z perspektywy czysto biologicznej czosnek jest gatunkiem byliny należącej do rodziny amarylkowatych. Jest jednocześnie warzywem, przyprawą i rośliną leczniczą. Allium sativum, bo tak dźwięcznie w łacinie nazywa się ta cudowna roślina, jest bliskim krewnym cebuli, szalotki, poru, szczypioru oraz cebuli chińskiej. Od zarania dziejów jest szeroko stosowany zarówno w kuchniach całego świata, jak również do produkcji lekarstw i suplementów.

Historia czosnku

Czosnek był używany od stuleci i to nie tylko do odpierania wampirów! Historycznie był używany do leczenia wielu problemów medycznych, w tym cholery, zarazy, a nawet ran wojennych. Przykładowo armia rosyjska wykorzystywała go do leczenia ran na linii frontu podczas I Wojny Światowej. Czosnek, jak i wiele innych prozdrowotnych warzyw i przypraw podchodzi z Azji Środkowej, a konkretnie z północno-wschodniego Iranu. Historia jego konsumpcji i użytkowania sięga nawet kilku tysięcy lat wstecz. Ostatnio wiele badań analizowało korzyści zdrowotne czosnku w dzisiejszych warunkach. Dlatego postanowiliśmy przyjrzeć się temu zagadnieniu i sprawdzić, czy czosnek może naprawdę pomóc układowi odpornościowemu. Jakie wartości odżywcze ma czosnek? W jakich schorzeniach czosnek może być pomocny? Kiedy lepiej ograniczać lub unikać spożywania czosnku? Odpowiedź na te pytania znajdziesz poniżej.

 

Jakie wartości odżywcze ma czosnek?

Czosnek zawiera duże ilości witaminy C, witamin z grupy B (przede wszystkim B1 – tiaminy oraz B2 – ryboflawiny), magnezu, potasu, żelaza oraz wielu innych składników mineralnych takich jak m.in. flawonoidy i aminokwasy. W jego działaniu kluczową rolę odgrywają także organiczne związki siarki. Allina obecna w nieuszkodzonym czosnku, po jego rozdrobnieniu lub zmiażdżeniu przekształca się w aktywną formę, o charakterystycznym intensywnym zapachu – allicynę. To ona odpowiada za właściwości antybakteryjne tego cudownego warzywa. Allicyna jest niestabilna, więc szybko przekształca się w inne związku zawierające siarkę, które, jak się uważa, nadają czosnkowi jego właściwości lecznicze Ze względu na stosunkowo niewielkie spożycie czosnku, na pewno nie można go stosować jako alternatywy dla innych warzyw, aby na bieżąco uzupełniać niezbędne składniki odżywcze. Kluczem do zdrowia powinna być zróżnicowana dieta, oparta o cały bukiet kolorowych warzyw.

 

W jakich schorzeniach czosnek może być pomocny?

Od wielu lat pojawiały się sugestie, że czosnek może pomóc w wielu rozmaitych problemach medycznych, w tym chorobach serca, podwyższonym cholesterolu oraz przeziębieniach i grypie. Zawarta w nim allicyna jest silnym przeciwutleniaczem pomagającym zwalczać infekcje i wspomaga układ odpornościowy. Siarka zawarta w czosnku pomaga w absorbcji cynku, który jest istotnym wzmocnieniem w reakcji immunologicznej organizmu. Ponadto, to cudowne warzywo może pomóc w redukcji stresu oraz wzmacniać reakcję immunologiczną na rozmaite choroby wirusowe i bakteryjne. Czosnek jest również pomocny w leczeniu infekcji pasożytniczych i obniża cholesterol a także ciśnienie krwi.

Czosnek a redukcja stresu

To nie przypadek, że zazwyczaj chorujemy, kiedy jesteśmy przepracowani lub przeciążeni stresem. Zespół badawczy z Carnegie Mellon University w Pittsburghu (2011) wskazał, że ciało traci zdolność do walki z infekcjami będąc narażonym na przewlekły stres. Co ciekawe wykazano, że czosnek walczy ze stresem i przemęczeniem. Badania wskazują, że czosnek może wpływać na odpowiedź nadnerczy na stres. Dzięki konsumpcji czosnku nadnercza wytwarzają mniej hormonów stresu, a tym samym zmniejszają poziom zmęczenia. Dzięki konsumpcji czosnku Twój organizm wzmaga czujność i z większą siłą odpiera ataki obcych najeźdźców.

Czosnek a infekcje wirusowe

Jedzenie czosnku może zwiększyć liczbę limfocytów T zwalczających infekcje wirusowe. Badania wykazały, że czosnek zmniejsza ryzyko zachorowania, a także czas trwania choroby. Może również zmniejszyć nasilenie objawów (Nantz, Rowe i in. 2012). W jednym z badań, 146 zdrowym ochotnikom przekazywano suplementy czosnku lub placebo przez okres trzech miesięcy. W grupie  „czosnkowej” odnotowano o 63% mniejsze ryzyko wystąpienia przeziębienia, a czas ich chorowania był 70% krótszy (Josling 2001). Inne badanie wykazało, że przeziębienia były średnio o 61% krótsze u osób, które zjadały 2,56 grama wyciągu z czosnku w ciągu dnia, w porównaniu z grupą placebo. Ich przeziębienia były również mniej dotkliwe (Nantz, Rowe i in. 2012). Jeśli często chorujesz na przeziębienie lub grypę, jedzenie czosnku może pomóc złagodzić objawy lub całkowicie zapobiec chorobie.

 

Kiedy lepiej ograniczać lub unikać spożywania czosnku?

Pierwsza propozycja odnośnie tego kiedy warto unikać spożywania czosnku brzmi: przed randką. Istnieje duże ryzyko, że ten afrodyzjak nie zostanie pozytywnie odebrany przez naszą potencjalną lub obecną drugą połówkę.

Większość ludzi może spożywać czosnek bez wywołania nieprzyjemnych skutków ubocznych. Jednakże, jeśli przyjmujesz lekarstwa rozrzedzające krew, jak warfaryna lub zamierzasz poddać się operacji uważaj na to, ile czosnku spożywasz. Czosnek rozrzedza krew i może wzmagać krwawienie. U osób z wrażliwym żołądkiem może również prowadzić do jego rozstroju.

Czosnek i jego rekomendowana dawka

Minimalna dawka czosnku, uznawana za skuteczną w podnoszeniu odporności i wykorzystywaniu jego naturalnych antybiotycznych właściwości to jeden ząbek spożywany dwa do trzech razy dziennie. W przypadku przyjmowania suplementów czosnkowych, normalną dawką będzie od 600 do 1200 mg na dzień.

 

Bibliografia

https://academic.oup.com/jn/article/146/2/433S/4584824

https://www.avogel.co.uk/health/immune-system/can-garlic-help-the-immune-system/

https://www.everydayhealth.com/cold-flu-pictures/ways-garlic-boosts-immunity.aspx

https://www.healthline.com/nutrition/garlic-fights-colds-and-flu#section5

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4417560/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11697022

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22280901

https://psycnet.apa.org/record/2010-25086-004

Tagi: Allicyna, Czosnek, przeciwutleniacze, siarka